Hamas publikuje listę ponad 1 900 palestyńskich więźniów, którzy mają zostać zwolnieni w ramach rozejmu
Ruch Hamas opublikował w poniedziałek listę ponad 1 900 palestyńskich więźniów, którzy mają zostać uwolnieni w ramach porozumienia o zawieszeniu broni w wojnie między Izraelem a Hamasem. Ogłoszenie nastąpiło po tym, jak organizacja przekazała także listę 20 żyjących izraelskich zakładników, których ma wypuścić w ramach wymiany.
Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża (MKCK) ma nadzorować proces uwalniania.
Rozejm, który wszedł w życie w piątek w południe, ma na celu zakończenie najkrwawszego i najbardziej wyniszczającego konfliktu między Izraelem a Hamasem.
Wojna rozpoczęła się 7 października 2023 roku, gdy Hamas przeprowadził zmasowany atak na Izrael, w którym zginęło około 1 200 osób, a 250 zostało uprowadzonych. Według palestyńskich służb zdrowia w wyniku izraelskiej ofensywy w Gazie zginęło ponad 67 000 Palestyńczyków.
W poniedziałek Izraelczycy przygotowywali się na powrót ostatnich 20 żyjących zakładników z Gazy oraz na przyjęcie ciał pozostałych ofiar. Dla wielu rodzin ma to być symboliczny koniec dwuletniej wojny.
Jednocześnie Palestyńczycy czekali na uwolnienie setek więźniów przetrzymywanych przez Izrael.
W regionie przebywał prezydent USA Donald Trump, który bierze udział w rozmowach dotyczących realizacji porozumienia i planów pokojowych po zakończeniu wojny. Wraz z rozejmem do Gazy zaczyna napływać fala pomocy humanitarnej, mającej złagodzić katastrofalną sytuację ludności cywilnej dotkniętej głodem i zniszczeniami.
Uwolnienie żyjących zakładników
W poniedziałek rano Hamas opublikował listę 20 zakładników, którzy zostaną uwolnieni w ramach pierwszego etapu porozumienia.
Izraelskie stacje telewizyjne prowadziły całonocne relacje, a setki osób zgromadziły się w Placu Zakładników w Tel Awiwie, oczekując na przyjazd uwolnionych.
„To bardzo wzruszający moment” – powiedział Meir Kaller, który spędził noc na placu bez snu.
Zakładnicy mają zostać przekazani przedstawicielom Czerwonego Krzyża, a następnie izraelskiemu wojsku, które przewiezie ich do bazy Reim, gdzie spotkają się z rodzinami.
Nie oczekuje się, że w tym samym czasie zostaną przekazane ciała zmarłych zakładników — poszukiwania prowadzić będzie międzynarodowa grupa zadaniowa pod kierownictwem izraelskiego koordynatora ds. zakładników, Gal Hirsch.
Więźniowie palestyńscy
Na liście Hamasu znajdują się 250 osób skazanych na dożywocie za ataki na Izraelczyków oraz około 1 700 więźniów z Gazy, zatrzymanych w czasie wojny i przetrzymywanych bez formalnych zarzutów. Część z nich ma zostać odesłana na Zachodni Brzeg, część do Gazy, a inni na emigrację.
Izrael uważa więźniów za terrorystów, natomiast Palestyńczycy postrzegają ich jako bojowników o wolność. Izraelskie władze ostrzegły mieszkańców Zachodniego Brzegu przed publicznym świętowaniem po ich zwolnieniu.
Trump w Izraelu i Egipcie
Donald Trump rozpoczął wizytę w Izraelu, gdzie spotka się z rodzinami zakładników i wygłosi przemówienie w Knesecie, izraelskim parlamencie.
Wiceprezydent JD Vance poinformował, że Trump prawdopodobnie spotka się również z niedawno uwolnionymi zakładnikami.
„Wojna się skończyła” — powiedział Trump dziennikarzom przed odlotem, wyrażając przekonanie, że rozejm się utrzyma.
Po wizycie w Izraelu prezydent uda się do Egiptu, gdzie wspólnie z prezydentem Abdelem Fattahem El-Sisim poprowadzi szczyt pokojowy w Szarm el-Szejk z udziałem przywódców ponad 20 krajów.
W spotkaniu weźmie udział także Mahmud Abbas, przywódca uznanej przez społeczność międzynarodową Autonomii Palestyńskiej, choć premier Izraela Benjamin Netanjahu odrzuca jej udział w powojennych rządach w Gazie.
Nierozstrzygnięte kwestie
Nie ustalono jeszcze, kto będzie zarządzać Gazą po wojnie ani kto sfinansuje jej odbudowę, której koszt szacuje się na miliardy dolarów.
Izrael domaga się całkowitego rozbrojenia Hamasu, grożąc wznowieniem działań zbrojnych, jeśli organizacja odmówi.
Zgodnie z amerykańskim planem, Gazą ma zarządzać międzynarodowy organ nadzorczy, wspierający palestyńskich technokratów kierujących administracją cywilną. Bezpieczeństwa ma strzec arabskie siły międzynarodowe oraz palestyńska policja szkolona przez Egipt i Jordanię.
W Izraelu przebywa obecnie około 200 amerykańskich żołnierzy, którzy wspierają i monitorują realizację rozejmu.
Plan wspomina również o perspektywie przyszłego państwa palestyńskiego — propozycji, którą premier Netanjahu zdecydowanie odrzuca.
Zniszczona Gaza
Organizacja Narodów Zjednoczonych poinformowała, że Izrael zatwierdził już wjazd 190 000 ton pomocy humanitarnej do Gazy.
Od niedzieli liczba ciężarówek z pomocą ma wzrosnąć do 600 dziennie, zgodnie z postanowieniami porozumienia.
„Większość Gazy to dziś pustkowie” — powiedział szef operacji humanitarnych ONZ Tom Fletcher. ONZ planuje w ciągu najbliższych dwóch miesięcy przywrócić podstawowe usługi medyczne, dostarczyć żywność i paliwo oraz rozpocząć usuwanie gruzów.
Dwa lata wojny
Trwający dwa lata konflikt pochłonął dziesiątki tysięcy ofiar, zniszczył ogromne obszary Gazy i wysiedlił około 90 procent jej dwumilionowej populacji.
Wojna wywołała również kolejne starcia w regionie, globalne protesty i oskarżenia o ludobójstwo, które Izrael stanowczo odrzuca.
Porozumienie o wymianie zakładników i więźniów oraz utrzymujący się rozejm dają jednak — po raz pierwszy od dwóch lat — nadzieję na początek końca najbardziej wyniszczającej wojny w historii konfliktu izraelsko-palestyńskiego.
