Wielka Brytania i Francja ponownie próbują rozwiązać problem przepraw migrantów przez Kanał La Manche
Po kurtuazji i bankietach towarzyszących oficjalnej wizycie państwowej, premier Wielkiej Brytanii Keir Starmer i prezydent Francji Emmanuel Macron wracają do jednego z najbardziej uporczywych wyzwań we wzajemnych relacjach: jak powstrzymać migrantów przed przeprawianiem się małymi łodziami przez Kanał La Manche.
Podczas szczytu brytyjsko-francuskiego w czwartek, który kończy trzydniową wizytę Macrona w Wielkiej Brytanii, wysocy rangą urzędnicy obu krajów będą próbowali zawrzeć porozumienia dotyczące wzrostu gospodarczego, współpracy obronnej, a także – być może najtrudniejszego tematu – nielegalnej migracji.
Macron i Starmer odwiedzą również bazę wojskową i wezmą udział (zdalnie) w spotkaniu planistycznym „koalicji chętnych” – brytyjsko-francuskiej inicjatywy stworzenia międzynarodowych sił gwarantujących przyszłe zawieszenie broni na Ukrainie.
„Wspólny priorytet”
Podczas środowego spotkania na Downing Street, przywódcy zgodzili się, że zwalczanie nielegalnych przepraw przez kanał to „wspólny priorytet wymagający wspólnych rozwiązań”, w tym nowego środka odstraszającego, który zniszczy model biznesowy gangów przemytniczych – przekazało biuro Starmera.
Zaznaczono również, że celem czwartkowych rozmów będzie osiągnięcie „konkretnego postępu”.
Przeprawy przez kanał – problem od lat
Choć Wielka Brytania przyjmuje mniej wniosków o azyl niż kraje południa Europy, to widoczność migrantów przekraczających Kanał La Manche – często w małych i przepełnionych łodziach – wywołuje duże napięcia społeczne.
W 2024 roku wykryto ok. 37 000 osób, które nielegalnie przedostały się przez kanał. W pierwszej połowie 2025 roku liczba ta przekroczyła już 20 000, co oznacza wzrost o 50% w porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego. W trakcie tych prób zginęło dziesiątki ludzi.
Choć oba kraje zgadzają się, że przeprawy są niebezpieczne i nieuregulowane, to od lat różnią się co do sposobów ich zwalczania.
Wielka Brytania oczekuje, że Francja bardziej zdecydowanie powstrzyma łodzie na plażach. Rząd brytyjski przekazał Francji setki milionów funtów, aby zwiększyć liczbę patroli i poprawić wymianę informacji wywiadowczych.
– Dzielimy się informacjami znacznie lepiej niż wcześniej – powiedział Starmer w Izbie Gmin. – Mamy nowe wyspecjalizowane jednostki wywiadowcze w Dunkierce i po raz pierwszy przekonaliśmy Francuzów do przeglądu przepisów i taktyki na północnym wybrzeżu.
Macron z kolei uważa, że Wielka Brytania musi zająć się tzw. „czynnikami przyciągającymi”, takimi jak łatwość w podejmowaniu pracy na czarno. Wielu migrantów chce również dotrzeć do Wielkiej Brytanii, ponieważ mają tam rodzinę, przyjaciół lub mówią po angielsku.
Wyzwanie bez łatwego rozwiązania
Już w 2001 roku oba kraje rozmawiały o sposobach powstrzymania migrantów przed ukrywaniem się w ciężarówkach i pociągach przejeżdżających tunelem pod kanałem.
W kolejnych latach francuskie władze likwidowały obozy migrantów w okolicach Calais, z których wiele osób próbowało przedostać się do Wielkiej Brytanii. Zwiększone środki bezpieczeństwa znacznie ograniczyły te działania, ale od ok. 2018 roku gangi przemytnicze zaczęły organizować przeprawy drogą morską.
– Schemat się powtarza – zauważa Mihnea Cuibus z Uniwersytetu Oksfordzkiego. – Gdy władze utrudniają jedną metodę, przemytnicy i migranci znajdują nową. To taka gra w kotka i myszkę.
Brexit opóźnił współpracę
Współpraca w zakresie przeciwdziałania nielegalnym przeprawom została utrudniona po Brexicie w 2020 roku, ale w ostatnich latach oba kraje zawarły kilka porozumień, w ramach których Wielka Brytania finansuje francuskie patrole i drony.
Poprzedni rząd konserwatywny w Wielkiej Brytanii zaproponował kontrowersyjny plan deportowania nielegalnych migrantów do Rwandy – projekt ten został uznany za niewykonalny i nieetyczny, a Starmer go unieważnił po objęciu urzędu w lipcu 2024 roku.
Nadzieje Londynu na nowe porozumienie
Rząd Starmera liczy na bliższą współpracę z Francją i państwami, przez które prowadzą
