Zełenski w Londynie na spotkaniu z premierem przed szczytem USA–Rosja

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski spotka się w czwartek w Londynie z premierem Wielkiej Brytanii Keirem Starmerem, sojusznikiem Kijowa, w przeddzień kluczowego szczytu USA–Rosja w Alasce.

Biuro premiera poinformowało, że Zełenski miał przybyć na Downing Street o godz. 9:30 (08:30 GMT), dzień po tym, jak Starmer oświadczył, iż istnieje obecnie „realna” szansa na zawieszenie broni w Ukrainie.

Prezydent USA Donald Trump i prezydent Rosji Władimir Putin spotkają się w piątek w bazie wojskowej w północno-zachodnim stanie USA, co będzie pierwszą wizytą rosyjskiego przywódcy na zachodniej ziemi od czasu jego inwazji na Ukrainę w lutym 2022 roku, która pochłonęła dziesiątki tysięcy ofiar.

Wzmożona rosyjska ofensywa oraz fakt, że Zełenski nie został zaproszony na piątkowe spotkanie w Anchorage, zwiększyły obawy, że Trump i Putin mogą zawrzeć porozumienie, które zmusi Ukrainę do bolesnych ustępstw.

W czwartek, blisko linii frontu, Ukraina przeprowadziła nocny atak kilkudziesięcioma dronami na Rosję, raniąc trzy osoby i wywołując pożary, m.in. w rafinerii ropy w Wołgogradzie na południu kraju. Kijów określa te ataki jako sprawiedliwy odwet za codzienne ostrzały rakietowe i dronowe rosyjskiej armii wymierzone w ukraińskich cywilów.

Przy tak wysokiej stawce wszystkie strony intensyfikowały działania na kilka godzin przed piątkowym spotkaniem.

Zełenski, który odmawia oddania Rosji jakiegokolwiek terytorium, rozmawiał w środę telefonicznie z Trumpem, podobnie jak przywódcy europejscy, którzy po rozmowie wyrazili przekonanie, że amerykański prezydent będzie dążył do zawieszenia broni, a nie do wymuszania ustępstw na Kijowie.

Trump wysyłał jednak sprzeczne sygnały – mówił, że po piątkowym spotkaniu mógłby szybko zorganizować trzystronny szczyt z udziałem Zełenskiego i Putina, ale ostrzegł też, że jest niecierpliwy wobec rosyjskiego przywódcy.

„Drugiego spotkania może w ogóle nie być, jeśli uznam, że nie otrzymałem odpowiedzi, które musimy usłyszeć. W takim przypadku nie będziemy go organizować” – powiedział Trump dziennikarzom w środę.

Dodał jednak: „Jeśli pierwsze spotkanie pójdzie dobrze, to szybko zorganizujemy drugie” – z udziałem Putina i Zełenskiego.

Zełenski, który podczas lutowego spotkania w Białym Domu został publicznie skrytykowany przez Trumpa, deklaruje poparcie dla amerykańskiej dyplomacji, ale jasno wyraża głęboki sceptycyzm.

„Powiedziałem moim kolegom – prezydentowi USA i naszym europejskim przyjaciołom – że Putin zdecydowanie nie chce pokoju” – stwierdził Zełenski.

W środę, gdy walki na wschodzie Ukrainy trwają, Zełenski przebywał w Berlinie, gdzie wraz z kanclerzem Niemiec Friedrichem Merzem uczestniczył w wideokonferencji z innymi europejskimi liderami oraz szefami NATO i UE, demonstrując jedność wobec Rosji.

Starmer w środę powiedział, że wojskowi sojusznicy Ukrainy, tzw. Koalicja Chętnych, przygotowali wykonalne plany militarne na wypadek zawieszenia broni, ale są również gotowi zwiększyć presję na Rosję poprzez sankcje.

„Przez ponad trzy lata ten konflikt trwał, a my nie byliśmy nawet blisko znalezienia realnej drogi do zawieszenia broni” – powiedział Starmer podczas środowego spotkania europejskich przywódców.

„Teraz mamy taką szansę, dzięki pracy, jaką włożył w to prezydent USA” – dodał.

Sekretarz generalny NATO Mark Rutte stwierdził: „Piłka jest teraz po stronie Putina.”