Szef MAEA: inspektorzy „wrócili do Iranu”
Szef Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej ONZ (MAEA) poinformował, że pierwszy zespół inspektorów powrócił do Iranu – to pierwsza taka wizyta od czasu izraelskich i amerykańskich ataków na irańskie obiekty nuklearne w tym roku.
Wznowienie współpracy po wojnie
Iran zawiesił współpracę z MAEA po 12-dniowej wojnie z Izraelem w czerwcu, argumentując, że agencja nie potępiła ataków na irańskie instalacje nuklearne.
– „Pierwszy zespół inspektorów MAEA jest już z powrotem w Iranie i jesteśmy gotowi do wznowienia działań” – powiedział dyrektor generalny Rafael Grossi w wywiadzie dla Fox News.
Grossi dodał:
– „W Iranie działa wiele obiektów. Niektóre zostały zaatakowane, inne nie. Rozmawiamy o praktycznych rozwiązaniach, które umożliwią wznowienie naszej pracy.”
Rozmowy z Europą
Informacja zbiegła się z rozmowami Iranu z Wielką Brytanią, Francją i Niemcami w Genewie, które odbyły się we wtorek. Teheran stara się zapobiec przywróceniu sankcji, jakie europejskie mocarstwa grożą nałożyć w ramach wygasającego porozumienia nuklearnego z 2015 roku.
Wiceminister spraw zagranicznych Iranu Kazem Gharibabadi, uczestniczący w rozmowach, stwierdził, że „nadszedł czas, aby europejska trójka podjęła właściwą decyzję i dała dyplomacji czas oraz przestrzeń”.
Wielka Brytania, Francja i Niemcy – będące stronami porozumienia – zapowiedziały możliwość uruchomienia tzw. mechanizmu przywracania sankcji („snapback”) do końca sierpnia.
Wtorkowe spotkanie było drugą rundą rozmów z europejskimi dyplomatami od czasu zakończenia wojny w czerwcu, wywołanej niespodziewanym izraelskim atakiem.
Kontekst nuklearny
Konflikt nie tylko wykoleił negocjacje nuklearne Iranu ze Stanami Zjednoczonymi, ale także ochłodził stosunki Teheranu z MAEA, której Iran częściowo obarczył winą za ataki na swoje instalacje jądrowe.
Izrael utrzymuje, że ataki miały na celu powstrzymanie Iranu przed opracowaniem broni nuklearnej – czemu Teheran wielokrotnie zaprzeczał.
Przypomnijmy, że porozumienie nuklearne z 2015 roku zostało osłabione w 2018 roku, kiedy ówczesny prezydent USA Donald Trump jednostronnie wycofał Stany Zjednoczone z układu i nałożył na Iran sankcje.
