UE aktualizuje wytyczne azylowe dla Syryjczyków rok po upadku Asada
Unia Europejska opublikowała w środę zaktualizowane wytyczne dotyczące rozpatrywania wniosków azylowych obywateli Syrii, odzwierciedlające sytuację w kraju rok po upadku Baszara Al-Asada. Zmiany mogą wpłynąć na rozstrzygnięcia wobec ok. 110 tys. Syryjczyków, których sprawy na poziomie pierwszej instancji pozostawały nierozstrzygnięte na koniec września.
Europejska Agencja ds. Azylu (EUAA) stwierdziła, że przeciwnicy Asada oraz osoby uchylające się od służby wojskowej „nie są już narażone na prześladowania”. Jednocześnie wskazała grupy, które w realiach „postasadowskich” mogą podlegać ochronie z uwagi na ryzyko prześladowań, m.in. osoby kojarzone z dawnym reżimem, a także alawici, chrześcijanie i druzowie.
Wytyczne EUAA nie zastępują decyzji krajowych, lecz służą ujednoliceniu praktyk w 27 państwach UE oraz w Norwegii i Szwajcarii, które także z nich korzystają.
Mniej nowych wniosków, wciąż dużo zaległych spraw
Liczba nowych syryjskich wniosków o azyl spadła z ok. 16 tys. w październiku 2024 r. (tuż przed upadkiem Asada) do ok. 3,5 tys. we wrześniu 2025 r. Mimo tego Syryjczycy nadal stanowili najliczniejszą grupę oczekującą na decyzję w pierwszej instancji.
Od 2012 r. do czerwca 2025 r. państwa UE, Norwegia i Szwajcaria przyznały status uchodźcy ok. 704,9 tys. obywateli Syrii na poziomie pierwszoinstancyjnym.
„Poprawa, ale niestabilnie” — i wciąż są obszary niebezpieczne
Według EUAA sytuacja w Syrii „uległa poprawie, lecz pozostaje niestabilna” od grudnia 2024 r., gdy Asad został obalony. W niektórych regionach nadal dochodzi do bezładnej przemocy. Agencja uznała Damaszek za miasto bezpieczne, ale odnotowała zabójstwa na tle sekciarskim wymierzone w alawitów na wybrzeżu oraz w druzów w prowincji As-Suwajda na początku 2025 r., które pochłonęły setki ofiar.
EUAA podtrzymała, że dwie grupy powinny w dalszym ciągu kwalifikować się do ochrony uchodźczej w Syrii: osoby LGBTQ+ oraz Palestyńczycy w Syrii, którzy nie korzystają już z ochrony lub pomocy ONZ.
Powroty i przesiedlenia
Od grudnia 2024 r., według Wysokiego Komisarza ONZ ds. Uchodźców (UNHCR), do Syrii wróciło ponad milion osób, a niemal 2 mln przesiedleńców wewnętrznych powróciło do swoich regionów.
Tło: 14 lat wojny i exodus
Wojna rozpoczęta w marcu 2011 r. pochłonęła blisko pół miliona ofiar i zmusiła do opuszczenia domów połowę z ówczesnych 23 mln mieszkańców Syrii. Ponad 5 mln osób uciekło za granicę — głównie do krajów sąsiednich, jak Turcja, ale znaczna liczba dotarła również do Europy, przyczyniając się do kryzysu migracyjnego w 2015 r.
