Rada Bezpieczeństwa ONZ popiera marokański plan autonomii Sahary Zachodniej

Rada Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych przyjęła w piątek rezolucję popierającą marokański plan autonomii Sahary Zachodniej, uznając go za „najbardziej wykonalne rozwiązanie” dla trwającego od pół wieku konfliktu w tym regionie.

Autonomia pod zwierzchnictwem Maroka

Rezolucja, zaproponowana przez Stany Zjednoczone, została przyjęta 11 głosami za, bez głosów sprzeciwu i z trzema wstrzymującymi się. Algieria odmówiła udziału w głosowaniu.

Dokument stwierdza, że autonomia Sahary Zachodniej w ramach suwerenności Maroka może stanowić podstawę przyszłych negocjacji mających na celu zakończenie sporu.

„Rzeczywista autonomia pod marokańską suwerennością może stanowić najbardziej realistyczne rozwiązanie” – głosi przyjęta rezolucja.

„Historyczny dzień” – reakcja Rabatu

Król Mohammed VI nazwał decyzję Rady Bezpieczeństwa „historyczną” i dodał, że głosowanie „otwiera nowy, zwycięski rozdział w procesie potwierdzania marokańskiego charakteru Sahary.”

Marokański plan autonomii, po raz pierwszy przedstawiony w 2007 roku, przewiduje szerokie uprawnienia samorządowe dla Sahary Zachodniej, ale pod pełnym zwierzchnictwem Rabatu.

Tło konfliktu

Sahara Zachodnia – bogaty w zasoby mineralne dawny protektorat hiszpański – w większości znajduje się pod kontrolą Maroka, lecz od dekad rości sobie do niej prawa Front Polisario, wspierany przez Algierię i dążący do niepodległości regionu.

Rada Bezpieczeństwa ONZ wielokrotnie apelowała do Maroka, Polisario, Algierii i Mauretanii o wznowienie negocjacji w celu osiągnięcia „trwałego i wzajemnie akceptowalnego porozumienia”.

Jednak z inicjatywy administracji Donalda Trumpa, Rada zaczęła skłaniać się ku marokańskiej koncepcji autonomii. W 2020 roku Trump uznał suwerenność Maroka nad Saharą Zachodnią w zamian za normalizację stosunków Rabatu z Izraelem – co było ważnym sukcesem dyplomatycznym zarówno dla Maroka, jak i USA.

Od tamtej pory Hiszpania, Francja, Wielka Brytania i Niemcy również wyraziły poparcie dla stanowiska Maroka.

Ostre stanowisko Algierii

Ambasador Algierii przy ONZ, Amar Bendjama, skrytykował przyjętą rezolucję, stwierdzając, że „nie odzwierciedla w sposób wierny ani wystarczający doktryny ONZ dotyczącej dekolonizacji.”

„Tekst nie spełnia oczekiwań i uzasadnionych aspiracji narodu Sahary Zachodniej, reprezentowanego przez Front Polisario, który od ponad 50 lat walczy o prawo do samostanowienia” – powiedział Bendjama.

Dalsze kroki ONZ

Rezolucja wzywa sekretarza generalnego Antonia Guterresa oraz specjalnego wysłannika ONZ ds. Sahary Zachodniej, Staffana de Misturę, do przeprowadzenia negocjacji opartych na marokańskim planie autonomii w celu osiągnięcia „wzajemnie akceptowalnego rozwiązania”.

Jednocześnie dokument przedłuża mandat misji pokojowej ONZ MINURSO o kolejny rok, umożliwiając kontynuowanie monitoringu sytuacji w regionie.

Spór, który trwa pół wieku

Konflikt o Saharę Zachodnią rozpoczął się po wycofaniu się Hiszpanii w 1975 roku. Od tego czasu region stał się jednym z najdłużej nierozwiązanych sporów terytorialnych na świecie.

Dzisiejsze głosowanie w Radzie Bezpieczeństwa może stanowić punkt zwrotny, który – zdaniem analityków – utrwala międzynarodowe uznanie marokańskiej suwerenności, ale jednocześnie pogłębia izolację Frontu Polisario i jego algierskich sojuszników.