Włochy zatwierdzają projekt budowy najdłuższego mostu wiszącego na świecie, łączącego kontynent z Sycylią

W środę Włochy oficjalnie zatwierdziły realizację największego projektu infrastrukturalnego na Zachodzie — budowy mostu wiszącego nad Cieśniną Mesyńską, który połączy kontynentalne Włochy z Sycylią. Inwestycja ma wartość 13,5 miliarda euro (15,5 miliarda dolarów) i od dekad była opóźniana przez spory dotyczące jej skali, zagrożeń sejsmicznych, wpływu na środowisko oraz ryzyka ingerencji mafii.

Minister transportu Matteo Salvini ogłosił podczas konferencji prasowej w Rzymie, że projekt „będzie największą inwestycją infrastrukturalną na Zachodzie”, po tym jak międzyresortowy komitet ds. inwestycji strategicznych wydał zgodę na jego realizację.

Premier Giorgia Meloni dodała, że most „będzie symbolem inżynierii o globalnym znaczeniu”.

Salvini powołał się na badania, które wskazują, że projekt stworzy 120 tys. miejsc pracy rocznie i przyspieszy rozwój gospodarczy południowych Włoch, które od lat borykają się z zacofaniem ekonomicznym. Inwestycji w most towarzyszyć będą także miliardy euro przeznaczone na drogi i inne powiązane projekty infrastrukturalne.

Wstępne prace mogą ruszyć już pod koniec września lub na początku października, po zatwierdzeniu przez włoski sąd audytowy. Budowa ma rozpocząć się w 2026 roku, a zakończenie planowane jest na lata 2032–2033 — mimo spodziewanych opóźnień administracyjnych.

Most może liczyć się do wydatków NATO
Projekt mostu przez Cieśninę Mesyńską był wielokrotnie zatwierdzany i anulowany od czasu, gdy włoski rząd po raz pierwszy ogłosił plany jego budowy w 1969 roku. Rząd Meloni wznowił inicjatywę w 2023 roku, osiągając tym samym najdalej posunięty etap realizacji wizji, której początki sięgają czasów rzymskich.

„Z technicznego punktu widzenia to absolutnie fascynujący projekt inżynieryjny” – powiedział Salvini.

Most ma mieć długość 3,7 km, z czego 3,3 km będzie stanowić przęsło wiszące — tym samym przewyższy most Çanakkale w Turcji (dotychczas najdłuższy na świecie) o 1277 metrów.

Most będzie posiadał po trzy pasy ruchu w każdym kierunku oraz dwutorową linię kolejową. Będzie w stanie przepuścić 6 tys. pojazdów na godzinę i 200 pociągów dziennie, skracając czas przeprawy przez cieśninę z 100 minut do 10 minut samochodem. Czas przejazdu pociągów skróci się o 2,5 godziny.

Rząd włoski rozważa zaklasyfikowanie projektu jako infrastruktury o znaczeniu obronnym, co pomogłoby w osiągnięciu celu NATO, zakładającego przeznaczenie 5% PKB na obronność. Włochy argumentują, że most będzie kluczowym korytarzem dla szybkiego przemieszczania wojsk i sprzętu na południową flankę NATO.

Salvini potwierdził zamiar nadania projektowi podwójnego zastosowania (cywilnego i wojskowego), zaznaczając jednak, że ostateczna decyzja należy do ministrów obrony i gospodarki.

Obawy o przestępczość zorganizowaną i środowisko
Ponad 600 profesorów i naukowców podpisało list sprzeciwiający się klasyfikacji mostu jako inwestycji wojskowej, podkreślając, że wymagałoby to dodatkowych analiz dotyczących jego odporności na obciążenia militarne. Krytycy ostrzegają również, że taka klasyfikacja mogłaby uczynić most celem ataku.

Organizacje ekologiczne złożyły skargi do UE, wyrażając obawy, że inwestycja zagrozi szlakom migracyjnym ptaków. Według nich dotychczasowe badania nie wykazały, że projekt jest nadrzędnym interesem publicznym ani że szkody środowiskowe zostaną zrekompensowane.

Pierwotny dekret rządowy reaktywujący projekt mostu zawierał zapis o przekazaniu kontroli antymafijnej Ministerstwu Spraw Wewnętrznych, jednak prezydent Włoch nalegał, by inwestycja pozostała objęta przepisami antymafijnymi obowiązującymi wszystkie duże projekty infrastrukturalne, aby uniknąć osłabienia nadzoru.

Salvini zapewnił, że wykluczenie mafii z udziału w inwestycji to priorytet, zapowiadając zastosowanie tych samych procedur zabezpieczających, jakie obowiązywały podczas EXPO 2015 i będą obowiązywać przy Zimowych Igrzyskach Olimpijskich w Mediolanie-Cortinie w 2026 roku.

Webuild poprowadzi budowę mostu
Projekt został przyznany konsorcjum kierowanemu przez włoską firmę infrastrukturalną Webuild, która już w 2006 roku wygrała pierwszy przetarg na budowę mostu, zanim projekt został anulowany. Most Çanakkale, oddany do użytku w 2022 roku, został zbudowany według projektu podobnego do tego zaplanowanego dla mostu przez Cieśninę Mesyńską — w tym aerodynamiczny profil skrzydła oraz pokład przypominający kadłub myśliwca z otworami umożliwiającymi przepływ powietrza.

W odpowiedzi na obawy związane z budową nad uskoku mesyńskim, który był przyczyną katastrofalnego trzęsienia ziemi w 1908 roku, Webuild podkreślił, że mosty wiszące są konstrukcyjnie mniej podatne na siły sejsmiczne. Firma wskazała, że podobne mosty powstały w rejonach aktywnych sejsmicznie, takich jak Japonia, Turcja i Kalifornia.

Dyrektor generalny Webuild, Pietro Salini, stwierdził, że most nad Cieśniną Mesyńską „będzie przemianą dla całego kraju.”