Trump zawiesza loterię zielonych kart, z której skorzystał sprawca strzelanin na Brown University i MIT

Prezydent USA Donald Trump zawiesił w czwartek program loterii wiz imigracyjnych (tzw. green card lottery), z którego skorzystał podejrzany o dokonanie strzelanin na Brown University i Massachusetts Institute of Technology (MIT).

Sekretarz bezpieczeństwa wewnętrznego Kristi Noem poinformowała na platformie X, że na polecenie Trumpa nakazała urzędowi USCIS (United States Citizenship and Immigration Services) wstrzymanie programu.

„Ten odrażający osobnik nigdy nie powinien był zostać wpuszczony do naszego kraju” – napisała Noem, odnosząc się do podejrzanego, 48-letniego obywatela Portugalii, Claudio Nevesa Valente.

Neves Valente jest podejrzany o dokonanie strzelaniny na Brown University, w wyniku której zginęło dwóch studentów, a dziewięciu innych zostało rannych, oraz o zabójstwo profesora MIT. W czwartek wieczorem został znaleziony martwy; według władz popełnił samobójstwo, strzelając do siebie.

Z dokumentu złożonego przez detektywa policji w Providence wynika, że Neves Valente rozpoczął studia na Brown University w 2000 r. na wizie studenckiej. W 2017 r. otrzymał wizę imigracyjną w ramach programu różnorodności (diversity immigrant visa), a kilka miesięcy później uzyskał status stałego rezydenta USA. Nie jest jasne, gdzie przebywał w okresie między urlopem dziekańskim ze studiów w 2001 r. a uzyskaniem wizy w 2017 r.

Program wiz różnorodności przewiduje co roku do 50 tys. zielonych kart przyznawanych w drodze losowania osobom z krajów słabo reprezentowanych wśród imigrantów w USA – w dużej mierze z państw afrykańskich. Loteria została stworzona przez Kongres, a decyzja o jej zawieszeniu niemal na pewno wywoła batalie prawne.

Prawie 20 mln osób zgłosiło się do loterii wizowej na rok 2025, z czego wybrano ponad 131 tys. osób, licząc wraz z małżonkami zwycięzców. Po wylosowaniu kandydaci poddawani są procedurze sprawdzającej (vetting), zanim otrzymają zgodę na wjazd do USA. Obywatele Portugalii zdobyli w tej edycji zaledwie 38 miejsc.

Zwycięzcy loterii są zapraszani do złożenia wniosku o zieloną kartę. Przechodzą rozmowę w konsulatach i podlegają tym samym wymogom oraz procedurom weryfikacji co inni wnioskodawcy o prawo stałego pobytu.

Trump od dawna krytykuje program loterii wiz różnorodności. Decyzja Noem to najnowszy przykład wykorzystania tragicznych wydarzeń do forsowania zaostrzenia polityki imigracyjnej. Po tym, jak Afgańczyk został zidentyfikowany jako sprawca śmiertelnego ataku na żołnierzy Gwardii Narodowej w listopadzie, administracja Trumpa nałożyła szeroko zakrojone ograniczenia na imigrację z Afganistanu i innych państw.

Równolegle, forsując plan masowych deportacji, Trump stara się ograniczać lub likwidować również legalne ścieżki imigracji – niezależnie od tego, czy są one zapisane w ustawach, jak program loterii, czy w samej Konstytucji, jak prawo do obywatelstwa z urodzenia na terytorium USA. Sąd Najwyższy niedawno zgodził się rozpatrzyć jego skargę kwestionującą tzw. birthright citizenship.