ONZ: niemal 900 milionów najuboższych ludzi narażonych na skutki zmian klimatu

Prawie 80 procent najbiedniejszych mieszkańców świata, czyli około 900 milionów osób, jest bezpośrednio narażonych na skutki zmian klimatycznych — ostrzegła w piątek Organizacja Narodów Zjednoczonych. Raport ONZ określa tę sytuację jako „podwójne i głęboko nierówne brzemię” dla najuboższych.

„Nikt nie jest odporny na coraz częstsze i silniejsze skutki zmian klimatu — susze, powodzie, fale upałów i zanieczyszczenie powietrza — ale to najbiedniejsi płacą najwyższą cenę,” powiedział Haoliang Xu, p.o. administratora Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP).

Xu dodał, że szczyt klimatyczny COP30, który odbędzie się w listopadzie w Brazylii, „będzie momentem, w którym światowi przywódcy powinni potraktować działania klimatyczne jako działania przeciwko ubóstwu.”

Skala ubóstwa i narażenia na ryzyko klimatyczne

Z raportu opracowanego przez UNDP i Oxford Poverty and Human Development Initiative (OPHI) wynika, że 1,1 miliarda ludzi — około 18 procent populacji w 109 analizowanych krajach — żyje w skrajnym ubóstwie wielowymiarowym, mierzonym m.in. przez śmiertelność niemowląt, dostęp do edukacji, energii, sanitariatów i mieszkań. Połowę tej grupy stanowią dzieci.

Raport wskazuje, że 887 milionów osób, czyli 79 procent biednych populacji świata, jest bezpośrednio narażonych na co najmniej jedno z czterech zagrożeń środowiskowych:

ekstremalne upały – 608 mln osób,

zanieczyszczenie powietrza – 577 mln,

powodzie – 465 mln,

susze – 207 mln.

Dodatkowo:

651 mln osób doświadcza co najmniej dwóch rodzajów ryzyka,

309 mln – trzech lub czterech,

11 mln najuboższych doświadczyło wszystkich czterech w ciągu jednego roku.

Regiony najbardziej dotknięte: Afryka Subsaharyjska i Azja Południowa

Raport wskazuje, że Afryka Subsaharyjska i Azja Południowa należą do regionów najbardziej dotkniętych zarówno ubóstwem, jak i katastrofami klimatycznymi.

W samej Azji Południowej 99,1 proc. osób żyjących w ubóstwie jest narażonych na co najmniej jedno zagrożenie klimatyczne.

„Region ten musi ponownie obrać nową drogę — łącząc zdecydowaną walkę z ubóstwem z innowacyjnymi działaniami klimatycznymi,” czytamy w raporcie.

Ubodzy najbardziej bezbronni wobec katastrof klimatycznych

Najbiedniejsze gospodarstwa domowe są szczególnie wrażliwe na wstrząsy klimatyczne, ponieważ często utrzymują się z rolnictwa lub pracy nieformalnej — sektorów najbardziej narażonych na skutki susz, powodzi i degradacji środowiska.

„Kiedy katastrofy klimatyczne się nakładają lub powtarzają, pogłębiają istniejące ubóstwo,” zauważono w raporcie.

Przykładem jest Ricardo, członek społeczności Guarani w Boliwii, który mieszka z 18 osobami w jednym domu bez dostępu do edukacji, czystej energii czy odpowiednich warunków sanitarnych — obrazując, jak ubóstwo i zmiany klimatu łączą się w spiralę trudności.

ONZ apeluje o natychmiastowe działania

Według ekspertów ONZ ocieplenie planety jeszcze pogłębi różnice między bogatymi a biednymi krajami.

„Reagowanie na nakładające się zagrożenia wymaga priorytetowego traktowania ludzi i planety, oraz — przede wszystkim — przejścia od deklaracji do szybkich działań,” podkreślono w raporcie.

ONZ ostrzega, że jeśli świat nie podejmie pilnych kroków, dzisiejsze kraje najbiedniejsze staną się w nadchodzących dekadach największymi ofiarami globalnego ocieplenia.