Odmowa uznania państwowości Palestyny „prezentem dla ekstremistów na całym świecie”: szef ONZ

Sekretarz generalny ONZ António Guterres wezwał w poniedziałek do „nieodwracalnych postępów” w kierunku rozwiązania dwupaństwowego konfliktu izraelsko-palestyńskiego, ostrzegając, że brak działań grozi utrwaleniem „nieznośnego” i pogarszającego się kryzysu.

Podczas przemówienia na Międzynarodowej Konferencji Wysokiego Szczebla na rzecz Pokojowego Uregulowania Kwestii Palestyńskiej w sali Zgromadzenia Ogólnego ONZ powiedział, że trwający od dziesięcioleci konflikt osiągnął punkt „moralnie, prawnie i politycznie nie do zaakceptowania”. Wskazał przy tym na rosnącą liczbę ofiar cywilnych w Gazie i narastającą niestabilność na Zachodnim Brzegu.

„Spotkaliśmy się dziś, aby pomóc wytyczyć jedyną drogę wyjścia z tego koszmaru” – podkreślił Guterres, wskazując na wizję popieraną przez ONZ: istnienie dwóch niezależnych, suwerennych i demokratycznych państw – Izraela i Palestyny – współistniejących pokojowo w bezpiecznych i uznanych granicach sprzed 1967 roku, z Jerozolimą jako wspólną stolicą.

Konferencja, współorganizowana przez Francję i Arabię Saudyjską, była najbardziej znaczącą w ostatnich miesiącach międzynarodową inicjatywą mającą ożywić proces pokojowy.

Guterres podziękował obu rządom za zwołanie spotkania i wyraził rozczarowanie, że delegacja palestyńska została „pozbawiona możliwości pełnej reprezentacji (z powodu amerykańskich ograniczeń wizowych)”.

Ponownie potępił atak Hamasu na Izrael z 7 października 2023 roku – określając go jako „przerażający” i powtarzając żądania „natychmiastowego i bezwarunkowego” uwolnienia zakładników – oraz „systematyczne zniszczenie” Gazy w izraelskiej odpowiedzi.

„Nic nie usprawiedliwia zbiorowego karania narodu palestyńskiego ani żadnej formy czystki etnicznej” – podkreślił, potępiając masowe zabijanie cywilów, głodzenie ludności oraz ataki na pracowników humanitarnych. „To wszystko musi się skończyć.”

Guterres ostrzegł również, że dalsza rozbudowa osiedli izraelskich, przemoc osadników i de facto aneksja Zachodniego Brzegu stanowią „egzystencjalne zagrożenie” dla jakiejkolwiek realnej wizji dwóch państw.

„Państwowość Palestyny jest prawem, a nie nagrodą” – zaznaczył. – „Odmowa uznania tego prawa byłaby prezentem dla ekstremistów na całym świecie.”

Dodał: „Ta konferencja musi być katalizatorem. Musi pobudzić nieodwracalne postępy w kierunku zakończenia bezprawnej okupacji i realizacji naszego wspólnego marzenia o realnym rozwiązaniu dwupaństwowym.”

Wezwał wszystkie strony do „odważnego i zasadniczego przywództwa”, zauważając, że alternatywa – rzeczywistość jednego państwa naznaczonego okupacją i nierównością – nie jest ani do utrzymania, ani do zaakceptowania.

„Bez dwóch państw nie będzie pokoju na Bliskim Wschodzie” – ostrzegł. – „A radykalizm rozprzestrzeni się na cały świat.”

Konferencja odbyła się w obliczu pogłębiającego się kryzysu humanitarnego w Gazie, gdzie dziesiątki tysięcy palestyńskich cywilów zginęło w wyniku izraelskich działań wojskowych, w większości kobiety i dzieci.

Guterres przyjął z zadowoleniem ostatnie decyzje państw członkowskich o uznaniu państwowości Palestyny oraz poparcie Zgromadzenia Ogólnego ONZ dla Deklaracji Nowojorskiej przygotowanej przez Arabię Saudyjską i Francję, wzywającej do podjęcia konkretnych kroków na rzecz negocjowanego pokoju.

„To jedyna wiarygodna droga do sprawiedliwego i trwałego pokoju między Izraelczykami a Palestyńczykami – oraz do szerszego pokoju i bezpieczeństwa na Bliskim Wschodzie” – podsumował szef ONZ.