Francja wydaje trzeci nakaz aresztowania byłego przywódcy Syrii Baszara Al-Asada
Francuscy sędziowie śledczy wydali latem tego roku nowy nakaz aresztowania wobec obalonego prezydenta Syrii Baszara Al-Asada w związku ze śmiercionośnymi atakami chemicznymi z 2013 roku, poinformowało w czwartek źródło sądowe.
To już trzeci międzynarodowy nakaz aresztowania wydany przez Francję przeciwko byłemu syryjskiemu dyktatorowi, który po obaleniu w 2024 roku znalazł schronienie w Rosji. Asad rządził Syrią od 2000 roku, a jego reżim doprowadził kraj do jednej z najkrwawszych wojen domowych XXI wieku.
Nakaz za ataki chemiczne w Ghucie
Francuscy śledczy od 2021 roku prowadzą dochodzenie w sprawie ataków chemicznych dokonanych przez siły rządowe Syrii w Adrze i Doumie (4–5 sierpnia 2013 r.) oraz w Wschodniej Ghucie (21 sierpnia 2013 r.).
Według amerykańskiego wywiadu, w ataku w Ghucie zginęło ponad 1 000 osób, a około 450 zostało rannych w dwóch wcześniejszych atakach. Do zabójstw wykorzystano gaz sarin, jeden z najbardziej toksycznych środków bojowych.
Nowy nakaz oskarża Asada o współudział w zbrodniach przeciwko ludzkości oraz współudział w zbrodniach wojennych.
Wcześniejszy nakaz wydano w 2023 roku, gdy Asad wciąż był prezydentem, jednak sąd kasacyjny Francji unieważnił go w lipcu z powodu przysługującego mu wówczas immunitetu głowy państwa.
Obecny nakaz, wydany już po jego obaleniu, zastępuje poprzedni.
W tym samym postępowaniu francuscy sędziowie wydali również nakaz aresztowania Talala Machlufa, byłego dowódcy 105. brygady Gwardii Republikańskiej Syrii, oskarżanego o bezpośredni nadzór nad operacjami, w których użyto broni chemicznej.
Asad chroniony w Rosji
Po utracie władzy 8 grudnia ubiegłego roku Asad i jego rodzina uciekli do Rosji, gdzie — jak potwierdził minister spraw zagranicznych Siergiej Ławrow — nadal przebywają „z powodów humanitarnych”.
Podczas wizyty nowego syryjskiego przywódcy Ahmada Al-Szaary w Moskwie w ubiegłym tygodniu padły nieoficjalne sugestie, że rząd Syrii mógłby zwrócić się do Władimira Putina o wydanie Asada, lecz temat ten nie został poruszony publicznie po rozmowach.
Poprzednie francuskie nakazy
Francja prowadzi przeciwko Asadowi jeszcze dwa postępowania:
Pierwszy nakaz wydano w styczniu 2025 r. za bombardowanie miasta Dara w 2017 r., w wyniku którego zginęli cywile, w tym obywatel francusko-syryjski.
Drugi nakaz z sierpnia 2025 r. dotyczy ataku na centrum prasowe w Hims w 2012 r., w którym zginęli amerykańska dziennikarka Marie Colvin (56 lat, The Sunday Times) oraz francuski fotograf Rémi Ochlik (28 lat). Francuski wymiar sprawiedliwości traktuje to zdarzenie jako potencjalną zbrodnię przeciwko ludzkości i zbrodnię wojenną.
Wojna, która pochłonęła pół miliona ofiar
Wojna domowa w Syrii, która wybuchła w 2011 roku po brutalnym stłumieniu antyrządowych protestów przez reżim Asada, doprowadziła do śmierci ponad 500 000 osób i masowego exodusu milionów Syryjczyków.
Nowe działania francuskiego wymiaru sprawiedliwości są częścią szerszych wysiłków międzynarodowych na rzecz rozliczenia zbrodni popełnionych w czasie wojny, w tym użycia broni chemicznej, zakazanej przez prawo międzynarodowe.
