Tunezyjskie miasto Gabes sparaliżowane strajkiem generalnym z powodu zanieczyszczeń z fabryki chemicznej

W południowotunezyjskim mieście Gabes rozpoczął się we wtorek strajk generalny po tygodniach protestów przeciwko zanieczyszczeniom środowiska powodowanym przez państwową fabrykę fosforanów, którą mieszkańcy obwiniają za wzrost zachorowań i przypadków zatrucia gazem.
Protest przeciwko toksycznym emisjom
Tysiące mieszkańców – w mieście liczącym około 400 tys. osób – domaga się zamknięcia zakładu przetwarzającego fosforany na nawozy, należącego do Tunisian Chemical Group. Według badań naukowych gazy i odpady emitowane do atmosfery i Morza Śródziemnego zawierają substancje radioaktywne, które mogą powodować nowotwory.
– W Gabes wszystko jest zamknięte – powiedziała Saoussen Nouisser, lokalna przedstawicielka głównego związku zawodowego UGTT, który ogłosił strajk.
– Wszyscy jesteśmy oburzeni katastrofalną sytuacją środowiskową w naszym zaniedbanym mieście – dodała.
Setki hospitalizacji, starcia z policją
W ostatnich tygodniach ponad 200 osób trafiło do szpitali z powodu problemów z oddychaniem i zatrucia gazem – poinformowały władze i organizacje pozarządowe.
Nagrania wideo przedstawiające dzieci mające trudności z oddychaniem wywołały masowe protesty w nadmorskim mieście. Policja użyła gazu łzawiącego, aby rozproszyć tłumy, a w nocy dochodziło do starć między mieszkańcami a siłami bezpieczeństwa.
Według rzecznika Gwardii Narodowej, Houcema Eddine Jebabliego, protestujący użyli „ponad 800 koktajli Mołotowa” przeciwko siłom bezpieczeństwa, a także dopuszczali się kradzieży i grabieży.
Niespełnione obietnice i eskalacja produkcji
W 2017 roku rząd Tunezji obiecał stopniowe zamknięcie zakładu, jednak na początku 2025 roku ogłoszono decyzję o zwiększeniu produkcji.
Prezydent Kais Saied argumentował, że fosforany są filarem gospodarki narodowej i należy ożywić sektor osłabiony przez lata niepokojów i niedoinwestowania.
Władze zapewniły, że wdrażane są pilne środki mające ograniczyć zanieczyszczenia. Rząd wezwał również chińskie firmy do pomocy w utylizacji odpadów z fabryki.
Minister ds. wyposażenia Salah Zouari powiedział, że współpraca z Chinami ma na celu „kontrolę emisji gazów” i „powstrzymanie zrzutu fosfogipsu do morza”.
Odpady te zawierają pierwiastki radioaktywne, które zanieczyszczają glebę i wody gruntowe, co pogłębia kryzys ekologiczny w całym regionie Gabes.