Izrael dopuszcza się ludobójstwa w Gazie – stwierdzają badacze

Światowe stowarzyszenie badaczy ludobójstwa przyjęło rezolucję, w której stwierdza, że spełnione zostały kryteria prawne pozwalające uznać działania Izraela w Strefie Gazy za ludobójstwo – poinformowała w poniedziałek prezes organizacji.

Aż 86 procent głosujących spośród 500 członków Międzynarodowego Stowarzyszenia Badaczy Ludobójstwa (IAGS) poparło dokument, który stwierdza:
„Polityka i działania Izraela w Gazie spełniają prawną definicję ludobójstwa zawartą w artykule II Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa z 1948 roku”.

Reakcje Izraela i Hamasu

Ministerstwo spraw zagranicznych Izraela nie odpowiedziało od razu na rezolucję. Wcześniej Izrael wielokrotnie zaprzeczał oskarżeniom o ludobójstwo, twierdząc, że jego działania to samoobrona. Obecnie broni się przed podobnym zarzutem przed Międzynarodowym Trybunałem Sprawiedliwości w Hadze.

W Gazie Hamas przyjął rezolucję z zadowoleniem. – „To prestiżowe stanowisko naukowe wzmacnia udokumentowane dowody i fakty przedstawiane przed sądami międzynarodowymi” – oświadczył Ismail Al-Thawabta, szef biura medialnego władz Gazy.

Podkreślił, że dokument „nakłada prawny i moralny obowiązek na społeczność międzynarodową, aby podjęła pilne działania w celu powstrzymania zbrodni, ochrony ludności cywilnej i pociągnięcia przywódców okupacji do odpowiedzialności”.

Kontekst i definicja

Od początku inwazji Hamasu na południe Izraela 7 października 2023 roku, w której zginęło 1200 osób, a ponad 250 zostało uprowadzonych, izraelska ofensywa wojskowa doprowadziła – według władz w Gazie – do śmierci 63 tysięcy osób, zniszczenia większości zabudowy oraz masowych wysiedleń mieszkańców. Niezależny globalny system monitorowania głodu potwierdził, że część terytorium dotknięta jest sztucznie wywołanym głodem. Izrael stanowczo temu zaprzecza.

Konwencja ONZ z 1948 r., uchwalona po Holokauście, definiuje ludobójstwo jako działania podejmowane „w zamiarze zniszczenia w całości lub w części grupy narodowej, etnicznej, rasowej lub religijnej”.

Do czynów stanowiących ludobójstwo zalicza się m.in. zabójstwa członków grupy, zadawanie im poważnych cierpień fizycznych i psychicznych, tworzenie warunków życia prowadzących do ich wyniszczenia, uniemożliwianie narodzin czy przymusowe odbieranie dzieci.

Treść rezolucji

W trzystronicowej rezolucji badacze wezwali Izrael do „natychmiastowego zaprzestania wszelkich działań stanowiących ludobójstwo, zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciwko ludzkości przeciwko Palestyńczykom w Gazie”. Wymieniono m.in.: celowe ataki na ludność cywilną, w tym dzieci, głodzenie, odcinanie pomocy humanitarnej i podstawowych zasobów, przemoc seksualną oraz przymusowe przesiedlenia.

Jednocześnie rezolucja stwierdza, że atak Hamasu na Izrael, który wywołał obecną wojnę, również stanowił zbrodnię międzynarodową.

Głos ekspertów

– „To jednoznaczne stanowisko ekspertów z dziedziny badań nad ludobójstwem, że to, co dzieje się w Gazie, jest ludobójstwem” – powiedziała Reutersowi Melanie O’Brien, profesor prawa międzynarodowego na Uniwersytecie Australii Zachodniej i prezes IAGS.

Profesor prawa międzynarodowego Sergey Vasiliev z Open University w Holandii dodał, że decyzja pokazuje, iż „taka ocena prawna staje się dominująca w środowisku akademickim, szczególnie w badaniach nad ludobójstwem”.

Już wcześniej kilka międzynarodowych organizacji praw człowieka oraz izraelskie NGO oskarżały Izrael o ludobójstwo. W ubiegłym tygodniu setki pracowników Biura Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka zaapelowały do Volkera Turka, by wprost określił wojnę w Gazie jako „rozwijające się ludobójstwo”.