Prezydent Libanu: monopol państwa na broń jest nieuchronny

Prezydent Joseph Aoun ponownie podkreślił, że wyłączna odpowiedzialność za ochronę południowego Libanu spoczywa na armii libańskiej, a monopol państwa na broj jest „nieuchronny”. Zapowiedział też inicjatywę pokojową dla południa, zgodnie z którą armia przejęłaby kontrolę nad punktami obecnie zajmowanymi przez Izrael, a państwo objęłoby jednoosobową odpowiedzialność za bezpieczeństwo granic.

Aoun wystąpił w piątek w koszarach Benoit Barakat w Tyrze, siedzibie Dowództwa Sektora Południowego nad Litani, w przeddzień Dnia Niepodległości, a następnie wygłosił telewizyjne orędzie do narodu.

— „Armia, która chroni mieszkańców południa i wszystkich Libańczyków, pozostaje niezachwiana w obronie godności narodowej, suwerenności i niepodległości” — powiedział. Uczcił pamięć 12 żołnierzy poległych od początku realizacji planu bezpieczeństwa mającego ustanowić monopol państwa na broń oraz podkreślił, że wojsko „nie daje się zastraszyć kampaniom oszczerstw, wątpliwości i podżegania”.

Wizyta w Tyrze nastąpiła po dyplomatycznym zgrzycie: administracja USA odwołała zaplanowane spotkania w Waszyngtonie z głównodowodzącym armii gen. Rudolphem Haikalem, po krytyce ze strony części kongresmenów dotyczącej skuteczności armii w konfrontowaniu Hezbollahu.

briefingi w Tyrze i naruszenia „Blue Line”

Prezydent, w towarzystwie gen. Haikala, spotkał się z dowódcą sektora gen. bryg. Nicolasem Tabetem i innymi oficerami. Otrzymał przegląd sytuacji bezpieczeństwa na południu, wraz z mapami i zdjęciami pokazującymi miejsca, gdzie wojska izraelskie przekroczyły „Blue Line” podczas budowy muru wykraczającego poza uznane międzynarodowo granice — naruszenia te odnotowała UNIFIL.

Szef operacji w sektorze, płk Rashad Bou Karroum, omówił rozmieszczenie posterunków stałych i tymczasowych, nowe pozycje graniczne oraz patrole utrzymujące porządek i stabilność. Tabet zrelacjonował najnowsze ustalenia Komitetu Mechanizmu nadzorującego rozejm między Izraelem i Libanem.

Inicjatywa pokojowa: armia przejmuje punkty, państwo odpowiada za granice

W swoim orędziu Aoun ogłosił plan trwałego rozwiązania sytuacji na południu:

„Państwo jest gotowe natychmiast przedstawić pięcioosobowemu komitetowi nadzoru rozejmu jasny harmonogram, w którym armia libańska przejmie kontrolę nad punktami obecnie zajmowanymi przez Izrael — stopniowo lub jednorazowo. Komitet zapewni, że wyłączną odpowiedzialność za te miejsca poniosą siły zbrojne Libanu. Państwo zachowa wyłączną odpowiedzialność za bezpieczeństwo granic i ochronę całego terytorium.”

Prezydent zadeklarował gotowość do negocjacji z Izraelem pod auspicjami ONZ, USA lub wspólnego formatu międzynarodowego, w celu osiągnięcia ostatecznego przerwania ognia i normalizacji sytuacji na granicy. Wezwał sojuszników regionalnych do nadzorowania procesu, wyznaczenia terminów i wsparcia armii oraz odbudowy infrastruktury.

— „To przyspieszy realizację naszego celu narodowego: trwałego unieszkodliwienia wszelkiej broni pozostającej poza kontrolą państwa na terytorium Libanu” — zaznaczył.

Aoun podkreślił, że Liban musi sam kształtować swoją przyszłość: od Bejrutu po granice międzynarodowe działać niezależnie, kierując się wyłącznie interesem narodowym, co obejmuje pełne wycofanie Izraela z terytorium Libanu, powrót więźniów i finalizację ustaleń granicznych dla trwałej stabilności. Odniósł się także do szerszego kontekstu arabskiego, pozytywnie oceniając ostatnie rozmowy w Waszyngtonie między prezydentem USA Donaldem Trumpem a następcą tronu Arabii Saudyjskiej księciem Mohammedem bin Salmanem.

Przesłanie do zwolenników Hezbollahu i apel o jedność

Zwracając się do elektoratu Hezbollahu, Aoun powiedział, że kraj przechodzi krytyczny moment porównywalny z początkiem niepodległości: — „Liban ma dość bezpaństwowości. Obywatele utracili wiarę w projekty ‘mini-państw’. Państwo musi zapewnić, że wszyscy obywatele są lojalni wobec ojczyzny i respektują porządek konstytucyjny i prawny.”

Wezwał do ochrony mienia i przestrzeni publicznej przed zawłaszczaniem „pod jakimkolwiek pretekstem — siły, polityki czy historii”.

Wojsko: ograniczone zasoby, szeroki mandat

W osobnym przesłaniu na Dzień Niepodległości gen. Rudolph Haikal zaznaczył, że Liban przechodzi jeden z najtrudniejszych okresów w historii — przy ciągłej okupacji części terytorium i atakach, które powodują ofiary i utrudniają pełne rozmieszczenie armii. Mimo ograniczonych zasobów i kryzysu gospodarczego wojsko od wejścia w życie rozejmu wzmacnia obecność na południe od Litani, rozszerza autorytet państwa zgodnie z decyzjami rządu i rezolucją RB ONZ 1701 (2006), działając z UNIFIL i w ramach Komitetu Mechanizmu.

Haikal apelował o większe środki i lepsze warunki dla żołnierzy oraz podkreślił, że armia kontynuuje walkę z terroryzmem, przeciwdziałanie narkobiznesowi, kontrolę granic, zwalczanie przemytu i ściganie sprawców naruszeń, współpracując z władzami syryjskimi i rozwijając zdolności poprzez kooperację z sojusznikami.

Hezbollah: nacisk na realizację rozejmu i rezolucji 1701

W oświadczeniu z okazji Dnia Niepodległości Hezbollah wezwał do „wszelkich możliwych i natychmiastowych działań”, by zobowiązać Izrael do realizacji porozumienia o zawieszeniu broni i rezolucji 1701, zakończenia ataków na cywilów oraz wycofania się z terytorium Libanu. Organizacja zaapelowała do „państw-gwarantów” o naciski na Izrael i powstrzymanie eskalacji.